شیوۀ نواختن تنبور

شیوۀ نواختن:

عمل مضراب کاری در تنبور؛ معمولاً با چهار انگشت دست راست و به ندرت با پنج انگشت انجام می­شود.

در اصطلاح محلی «شُرّ» یا «پنجه» نام دارد که عبارت است از برخورد نُکِ انگشتان مذکور با تمامی سیم­ها در منطقۀ پنجه گرد، از پائین به بالا بطوری که کف دست و انگشتان بدور محور مچ حالتی نیمه دورانی به خود می­گیرد. این مضراب یکی از مضراب­های چپ در تنبور است.

مضراب مهم دیگر مضراب راست است که عبارت از برخورد ناخن­های 4 انگشت دست راست با تمامی سیم­ها از بالا به پائین. این مضراب مهم­ترین مضراب راست در تنبور است.

مضراب مهم دیگر، مضراب چپی است که بوسیلۀ انگشت اوّل و چهارم یعنی سبابه و خنصر انجام می­شود این مضراب، دو تک نام دارد. برای اجرای آن نک دو انگشت یاد شده از پائین به بالا سیم­ها را به صدا در می­آورد.

مضراب دیگر مضرابِ تکِ چپ است که با انگشت اوّل یعنی سبابه انجام می­شود.

مضراب دیگر مضرابِ تک راست است که با انگشت اوّل اجرا می­شود.

مضراب دیگر مضراب ریز یا توالی کند یا تند چپ و راست با انگشت اوّل است.

دو مضراب دیگر که کمتر از آنها استفاده می­شود یکی پس شُر است و دیگری شَرِ متوالی. پس شُر، تقریباً عکس یا قرینۀ شُر است و شُرِ متوالی اجرای بی وقفۀ شرهای پی در پی است.

مضراب دیگر مضراب پیش شُر است که برای طولانی­تر شدن مضراب اصلی شُر، با انگشت سبابه سه مضراب راست، چپ و راست اجرا شده و بلافاصله مضراب اصلی انجام می­شود.

و آخرین مضراب حالاتی شبیه به دُرّاب در سه تار دارد که تشکیل شده از چند ریز پیوستۀ سریع و مشدّد. توسط انگشت سبابه.

این مضراب سه گونه انجام می­شود اوّل بصورتی که با راست ختم می­شود دوم آن که با چپ ختم می­شود و در نهایت آن که بطور متناوب از دُرّاب­های چپ و راست تشکیل می­شود

(سید خلیل عالی نژاد) سال انتشار1378 ، (“فصل دهم”،تنبور از دیرباز تا کنون ) تهران: انتشارات دانش و فن ، صفحه 237، شابک  964-90430-2-0